ANKARA (AA) - BURCU ÇALIK - Sağlık Bakanlığınca başlatılan "Beyaz Reform" kapsamındaki yeni düzenlemelerle performans sistemi kaldırılırken, farklı hastanelerde aynı işi yapan hekimler arasında mahsuplaşma uygulamasından kaynaklı ücret adaletsizliklerine de son verildi.
Bakanlık, sağlık sisteminde başta gelir adaletsizlikleri ve uygulamadan kaynaklı bazı sorunların önüne geçmek için "Beyaz Reform" olarak adlandırılan yeni düzenlemeleri peyderpey hayata geçiriyor.
Bu çerçevede sağlıkçılara yönelik şiddetin önlenmesi, hatalı tıbbi uygulama (malpraktis) dolayısıyla sağlık çalışanlarına açılan davalarda kasıt olmadıkça tazminatı devletin üstlenmesi, sağlıkçıların mali ve özlük haklarının iyileştirilmesine yönelik yasalar çıkarılırken, ek ödeme sisteminin sil baştan yapılandırıldığı yeni yönetmelik de 12 Ağustos'ta yürürlüğe girdi.
Sağlık çalışanları yeni sisteme ait ilk maaşlarını 15 Ağustos'ta aldı.
Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Görevlisi, Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, Beyaz Reform'un sağlık çalışanlarının gözünden yansımalarını, daha önceki uygulamalarda ne gibi sıkıntılar yaşandığını ve nelerin değiştiğini AA muhabirine anlattı.
- "Maaş tek kalemde sınıflandırıldı, performans kaygısı bitti"
Yeni düzenlemelerin sağlık çalışanları açısından önemli kazanımları beraberinde getirdiğini, performansa dayalı ek ödeme sisteminin tamamen yürürlükten kaldırıldığını belirten Kayıpmaz, eski sistemde "mahsuplaşma" olarak adlandırılan uygulamada hastane gelirlerinden sağlık çalışanlarına dağıtılacak payın önemli bir kısmının sabit ek ödemeye aktarıldığını anlattı.
Bu payın yükselmesinin mahsuplaşma sırasında düşük geliri olan sağlık kuruluşları açısından ciddi dezavantajlara yol açtığını söyleyen Kayıpmaz, şu bilgileri paylaştı:
"Önceden geliri düşük olan sağlık kuruluşlarında mahsuplaşmadan sonra kalan miktar, bazen sağlık çalışanlarına ek ödeme dağıtmaya yetmiyordu. Örneğin, devlet hastanesi ile üçüncü basamak eğitim araştırma hastanesinde çalışan aynı derece ve kademedeki iki uzman hekimi düşünün. Aynı performansı göstermelerine karşın hastane geliri nedeniyle biri ay sonunda hiç ek ödeme alamazken diğeri alıyordu.
Yapılan düzenlemeyle sağlık çalışanlarının maaşları, memur maaşı, sabit ödeme ve taban ödeme olarak 3 grupta, tek kalemde sınıflandırıldı. Böylelikle hastane gelirine bağlı ödeme farkı ortadan kaldırıldı, fiiliyatta yaşanan adaletsiz durum bu şekilde çözülmüş oldu."
- Yapılan her hizmeti ödüllendiren "teşvik" ödemesi geldi
Sağlık çalışanlarına yeni yönetmelikle birlikte temel ve ek ödemeye ilave olarak teşvik ödemesinin de yapılacağına dikkati çeken Kayıpmaz, "Yeni sistemle performans ortadan kalkarken yapılan her girişimin tüm sağlık çalışanları açısından ödüllendirileceği ve teşvik edileceği bir uygulama başlayacak. Yapılan her poliklinik hizmeti, işlem ile akademik çalışmalar teşvik edilecek." diye konuştu.
Doç. Dr. Kayıpmaz, teşvik ödemelerine ilişkin detayların ilerleyen günlerde yönergeyle düzenleneceğine işaret ederek, "Bu noktada önemli olan şu, aslında yapılan her girişim teşvik için bir sebep olacak. Yapılan her işlemin, hizmetin sağlık çalışanlarına pozitif yönde döneceği bir sistem geliştirilmiş oldu. Ayrıca teşvik ek ödemesinden hastanelerde görev yapan bütün sağlık çalışanları yararlanabilecek. Yardımcı sağlık personeli, asistan hekimler, uzman hekimleri de içine alan geniş kapsamlı bir teşvik düzenlemesi oldu." dedi.
12 güne kadar olan yıllık izinler ve hastalık nedeniyle raporlu olunan günlerde de ek ödemeden herhangi bir kesinti yapılmayacağını aktaran Kayıpmaz, Haziran 2022'de çıkan 7411 Sayılı Kanun'la doktorların emekli aylığının 2008'den sonra göreve başlayanları da kapsayacak şekilde prime bağlı olmaksızın artırıldığını, dolayısıyla sabit ödeme ve taban ödemesinden emeklilik priminin de kesilmeyeceğini anımsattı.
- "Hekimler evrak işinden kurtulup sadece hastaya odaklanabilecek"
Malpraktis yasasının hekimlerin hastaya daha rahat odaklanmasını sağladığının da altını çizen Kayıpmaz, Beyaz Reform kapsamında her polikliniğe yıl sonuna kadar bir sekreter alınacak olmasının da büyük önem taşıdığını vurguladı.
Kayıpmaz, "Hekimler poliklinikte bir yandan hastanın muayenesini, tedavisini yaparken bir yandan da evrak işleriyle uğraşmak zorunda kalıyordu. Polikliniklerde sekterlerin görev almasıyla hekimler sadece hastaya, onun muayenesi ve tedavisine odaklanabilecek. Buna sadece hastanelerdeki poliklinikler değil acil servislerdeki yeşil alan poliklinikleri de dahil. Bizler için çok önemli bir değişiklik." değerlendirmesinde bulundu.
- Asistan hekimler için uykusuz mesailer sona erecek
İntern hekimlerin Meclis'ten düzenleme çıktığında asgari ücret düzeyinde ödeme almasının mesleki açıdan çok teşvik edici olduğunu belirten Kayıpmaz, asistan hekimlerin ayda en fazla 8 nöbet tutmasını sağlayacak düzenlemeye ilişkin de şunları kaydetti:
"Asistan hekimler uygulamada bazen gün aşırı nöbet tutup ardından da mesaiye devam etmek zorunda kalıyordu. Gece uykusuz kalan hekim, sabah da mesaiye başlıyordu. Kendilerine ayıracak bir zamanları olmadan, çok yoğun bir tempoyla görev yapıyorlardı. Çıkacak yeni yönetmelikle asistan arkadaşlarımız ayda en fazla 8 nöbet tutacak, daha önceden yapılan düzenlemeler sayesinde de bu, 24 saati aşmayacak. Böylelikle hekim 24 saat nöbetini tamamladıktan sonra evine gidip dinlenebilecek ve ondan sonraki mesaiye daha konforlu gelebilecek."
- "Yeni kazanımların sağlık çalışanları ve hastaların memnuniyetini artıracağını düşünüyorum"
Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, yeni düzenlemelerin kendileri için memnun edici olduğunu vurgulayarak, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Sağlık çalışanları açısından sahadaki olumsuzlukların ortadan kalkması son derece önemliydi. Yeni düzenleme bizler için birçok önemli kazanımı getirdiği gibi sahadaki adaletsizlikleri ortadan kaldırmanın da önünü açtı. Yeni kazanımların sağlık çalışanlarının memnuniyetini artıracağını ve bunun hasta memnuniyetine de yansıyacağını düşünüyorum. Hastalara şifa dağıtmak için 7 gün 24 saat hizmet sunan sağlık çalışanlarının motivasyonunun artmasının hastaların beklentilerinin de daha iyi karşılanmasına vesile olmasını ümit ediyorum."
