BRÜKSEL (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Joe Biden ile görüşmesine ilişkin, "S-400'de bizim düşüncemiz daha önce neyse, aynı düşünceyi Sayın Başkan'a ifade ettim, F-35 konusunu da aynı şekilde ifade ettim." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Zirvesi'nin ardından düzenlediği basın toplantısında, basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Erdoğan, Biden ile görüşmesinde Kabil Havaalanı'nın durumunu görüşüp görüşmediğine ilişkin sorusu üzerine, Afganistan konusundaki düşüncelerini çok açık, net olarak Biden'a ifade ettiğini belirterek, "Eğer Afganistan'dan çıkmamız istenmiyorsa, özellikle orada belli bir desteğin verilmesi isteniyorsa diplomatik, lojistik bunun yanında mali konularda Amerika'nın bize vereceği destek büyük önem arz ediyor." diye konuştu.
Taliban gerçeğini bir kenara koymanın mümkün olmadığına işaret eden Erdoğan, "Onlarla da birçok görüşmeleri, farklı atacağımız adımlarla sürdürebiliriz. Bir diğer konu yine Afganistan'da biz Pakistan'ı da yanımıza alma düşüncemizi kendilerine söyledik, Macaristan'ı yanımıza alma düşüncemizi kendilerine söyledik. Bütün bunlarla birlikte istiyoruz ki Afganistan halkı herhangi bir sıkıntıyı yaşamadan Afganistan'daki bu desteği kendilerine verelim ve şu an itibarıyla bir mutabakat söz konusu. Bir sıkıntı burada söz konusu değil." ifadesini kullandı.
Erdoğan, S-400'lerle alakalı olarak Biden'a herhangi bir öneride bulunup bulunmadığının sorulması üzerine, şu yanıtı verdi:
"Tabii ki burada yapılacak olan böyle bir görüşmede, S-400'ün gündeme gelmemesi mümkün değil. Ama S-400'de bizim düşüncemiz daha önce neyse, aynı düşünceyi Sayın Başkan'a ifade ettim ve bunun yanında F-35 konusunu kendilerine aynı şekilde yine ifade ettim. Temennim odur ki savunma sanayisi ile ilgili olarak müşterek yapabileceğimiz adımlar nelerdir, bunları ifade ettim. Tabii bugün burada hepsi bu işlerin bitmiyor. Bundan sonraki süreçte de Dışişleri Bakanlarımız, Savunma Bakanlarımız muhataplarıyla görüşmek suretiyle bu süreci inşallah sağlama bağlayacaklar."
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un, bugün düzenlediği basın toplantısında, "Daha önce İslam ile ilgili yaptığı konuşmalara ilişkin Erdoğan'a bir açıklama yaptığı ve sözlerinin yanlış anlaşıldığı" yönündeki ifadeleri hatırlatılan Erdoğan, "Fransa ile de bugünkü görüşmemizde özellikle ikili görüşmelerimizin ciddi bir dayanışma içerisinde devamında mutabık kaldık." dedi.
Macron'un "Bu süreç içerisinde ne yazık ki bazı mahfiller bu tür şeyleri uydurdular ama benim İslam'a karşı olmam söz konusu değildir ve bunu bir dost olarak size söylüyorum" ifadesini kullandığını belirten Erdoğan, "Dedim ki böyle olduğuna göre bundan sonraki süreçte de bunları tarziye edecek açıklamalar olursa bu tabii çok çok isabetli olur." görüşünü paylaştı.
Fransa'da bulunan Müslüman nüfusun yoğunluğuna dikkati çeken Erdoğan, Macron'un bu konuyla ilgili olarak da hassasiyetini ifade ettiğini aktardı.
Erdoğan, Macron'un "Suriye ve Libya konusunda iki ülkenin beraber çalışma konusunda bir özverisi olduğu" yönündeki sözlerinin hatırlatılması üzerine de "Suriye ve Libya konusunda müşterek bir çalışmayı yapabilir miyiz, yapamaz mıyız bu konunun üzerinde durdu. Biz bu işlerde daha rahatız, yapabiliriz dedik ve bu konuyla ilgili görüşmelerimizi de devam ettireceğiz." açıklamasında bulundu.
- "Yunanistan Başbakanı Miçotakis ile aramızda güzel bir görüşme geçti"
Erdoğan, Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis'in iki ülke arasında karşılıklı adımlar atılacağına yönelik açıklamasını anımsatan bir gazetecinin, "Doğu Akdeniz'de ve Ege'de gerilimden kaçınabilmek için neler yapılmalı? Çünkü hala bölgede Türkiye sondaj çalışmalarında ısrar etmekte." sorusunu, şöyle yanıtladı:
"Sayın Miçotakis'in bu ifadelerine aynen katılıyorum. 'Sessiz sakin bir yıl oldu, olacak' düşüncesini de paylaşıyorum. Aramızda güzel bir görüşme geçti ve gerek Ege'de olsun gerek diğer bölgelerde olsun bundan böyle ben de kendisine şunu söyledim; üçüncü ülke veya kişileri bu işe karıştırmayalım. Biz bundan böyle bu tür sıkıntılı anlar olduğunda siz beni özel hattan rahatlıkla arayın, ben de sizi özel hattan rahatlıkla arayayım ve böylece herhangi bir sıkıntı yaşamadan Türkiye-Yunanistan olarak adımlarımızı atalım. Bir de sıkıntılı konular nelerse bunları masaya koyalım, görevlendirdiğimiz arkadaşlar bunlar üzerinde çalışsınlar ve onlar bize bunu getirsinler, nihai kararı biz verelim ve bu nihai kararı verdikten sonra da adımlarımızı atalım. Nitekim bazı örnekler oldu, mesela dedim şu, bu konuyla ilgili olarak biz kararımızı verdiğimizde size neticeyi bildirelim ve masanın üzerinden o sorunu kaldıralım. Aynı şekilde bizim sizden istediğimiz bir konu varsa siz de o konuyu görüştükten sonra masanın üzerinden kaldırdığınız zaman ne olacak, bu masa sorunlar masası olmaktan çıkıp çözüm masası haline gelmiş olacak. Bunu da iki lider kendi arasında yapmış olacak."
- "Biden ile verimli bir görüşmeyi bu ilk buluşmada gerçekleştirmiş olduk"
Bir gazetecinin "Savunma konusunda birtakım adımlar olabilir dediniz. Patriot'lardan mı bahsediyorsunuz? Biden yönetimi geldiğinden beri Türk-Amerikan ilişkileri üzerinde soğuk rüzgarlar esiyordu diyebiliriz. Bu görüşmeden sonra bir onarım dönemine girildi diyebilir misiniz?" sorusu üzerine Erdoğan, Biden ile yüz yüze görüşmesinin NATO'daki zirve ile gerçekleştiğini, Biden'la tanışmasının, görüşmesinin yeni olmadığını, çok çok eski olduğunu anımsattı.
Erdoğan, Biden ile yarım saati aşkın süre ikili görüşme yaptığını, ondan sonra heyetler arası görüşmelere geçildiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Bizim Patriot'lar konusundaki düşüncemiz malum bilinen bir düşünce idi ve bu konuda ABD'nin de tavrı belliydi. Ne oldu? ABD, Patriot'ları vermedi. Biz de S-400'ü o zaman almak durumunda kaldık. Böyle bir süreçten geliyoruz ve bu konularla ilgili savunma sanayisinde birlikte neler yapabiliriz, bunları savunma bakanlarımız, dışişleri bakanlarımız kendi aralarında görüşsünler dedik, kendi aralarında yapacakları bu görüşmeden sonra da bizler adımlarımızı atalım, böyle bir karara vardık. Bunun dışında ticari ekonomik birçok alanda bizim 100 milyar dolarlık bir hedefimiz vardı ama şu anda bu hedef henüz 22-23 milyar dolar civarında. Bizim bunları aşmamız gerekiyor ve bu konuda da kendileriyle bir mutabakatımız oldu. Bu arada aşı konusu vesaire bunları yine görüşme fırsatımız oldu ve Sayın Biden ile de verimli bir görüşmeyi bu ilk buluşmada, yüz yüze görüşmede gerçekleştirmiş olduk."
- "Türkiye'ye davet ettim"
Biden ile görüşmesinin ilişkilere iki ülke arasındaki ilişkilere nasıl yansıyacağı sorulan Erdoğan, "İlişkilerin devamı açısından olumlu olduğunu söylüyorum. Temennim odur ki özellikle ben kendisini de ayrıca Türkiye'ye davet ettim, şu yoğunluklarını aştıktan sonra Türkiye'ye gelebileceğini de söyledi." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir soru üzerine, 1915 olaylarının görüşmede gündeme gelmediğini belirtti.
Daha önce "Türkiye'ye gitmeyin" tavsiyelerinde bulunan bazı ülkelerin zirvede yapılan görüşmeler sonucunda tutumlarında bir değişiklik olup olmayacağına yönelik soru üzerine ise Erdoğan, bütün ülkelerde temel konunun yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını olduğuna işaret etti.
Aşılamanın bu konudaki önemini vurgulayan Erdoğan, "Bazı ülkeler olumlu yaklaşmaya başladılar, örneğin Almanya gibi. Rusya heyet gönderdi, Rusya'nın göndermiş olduğu heyetin Türkiye'de yapacağı görüşmelerden sonra ne gibi bir tavır takınacaklarını da göreceğiz." ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu süreçte umutlu olduğunu vurgulayarak, bazı ülkelerin "Kovid belası" sebebiyle kapılarını açamadığına dikkati çekti. Kapıların böyle kapalı kalamayacağını dile getiren Erdoğan, "Biz şimdi İspanya'ya niye turist göndermeyelim. Almanya ile kapılar açıldığı andan itibaren onlar gönderdiğinde biz de göndereceğiz. İngiltere ile kapılar açıldığı andan itibaren biz de göndereceğiz. Şu anda bir sıkıntı var ama Boris Johnson ile yaptığımız görüşmede inşallah ben umutluyum ve oradan da kapıların açılacağına ihtimal veriyorum." diye konuştu.
Önümüzdeki süreçte kendisinin ABD seyahatinin söz konusu olup olmadığına ilişkin soruya Erdoğan, "Önümüzde bir Genel Kurul var. Genel Kurul'la beraber bir de bizim New York'ta Türk Evimiz şu anda bitmek üzere. İnşallah onun da açılışını yapacağız." yanıtını verdi.
Öte yandan Erdoğan, basın toplantısına gelişi sırasında ve NATO Karargahı'ndan ayrılırken NATO'da görevli bazı Türklerle sohbet etti ve fotoğraf çektirdi.
(Bitti)
