ANKARA (AA) - Salgının gölgesinde geçse de 2020'de, inmenin, en öldürücü hastalıklar arasında ön sıralardaki yerini koruduğu bildirildi.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, Kovid-19 sürecinin her ne kadar gündelik yaşam biçimine sınırlamalar ve belirli bir durağanlık getirse de inmeyi tetikleyen kriterler ortadan kalkmadıkça hastalığın gelişmesine engel olunamayacağını belirtti.
Son dönemde yapılan çalışmaların, inmenin, artan oranda ilerlediğini gözler önüne serdiğini bildiren Topçuoğlu, "2020 yılı, pandemi gölgesinde geçse de inme hala en öldürücü hastalıklar arasında ön sıralardaki yerini koruyor. Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği, bu süreçte tüm kamuoyunu, pandemi sürecinde inmeye karşı tedbirli olmaya ve risk faktörlerini yeniden gözden geçirmeye davet ediyor." uyarısında bulundu.
- Her yıl 17 milyon kişi inme geçiriyor
Dünyada her yıl 17 milyon insanın inme geçirdiğini aktaran Topçuoğlu, bunun dünya üzerinde dakikada 1 kişinin inme geçirmesi anlamına geldiğini, 6 milyon kişinin ise inme nedeniyle yaşamını yitirdiğini bildirdi.
Her 6 kişiden 1'inin hayatı boyunca bir kez inme yaşadığını belirten Topçuoğlu, "TÜİK rakamlarına göre, Türkiye'de inmeden ölüm sayısı, son yıllarda yılda 35 bin, 40 bin arasındadır ve yaklaşık yılda 100 bin iskemik, 40 bin de hemorajik inme görülmektedir. İnmeden ölüm ve sakat kalma, Türkiye'de azalma trendi gösterirken, sıklık giderek artmaktadır. Yani gelecekte toplumun yaşlanmasıyla sorunun artacağını söylemek yanlış olmayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
İnmenin her yaşta görülebildiğini, ancak özellikle 60 yaş üstü kişilerde ve erkeklerde görülme sıklığının fazla olduğunu vurgulayan Topçuoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Yüksek tansiyon, şeker hastalığı diye bilinen diyabet, sigara kullanımı, kolesterol düzeyinin yüksek olması, obezite, dengesiz ve düzensiz beslenme, hareketsiz yaşam sürme, aşırı alkol kullanımı, uyuşturucu madde kullanımı, boyun damarlarında ateroskleroz ve darlıklar, kalp ritm bozuklukları (özellikle atriyal fibrilasyon-AF) ve diğer kalp hastalıkları (kalp yetmezliği, kalp damar hastalıkları, kapak hastalıkları vs), diğer risk faktörleridir. Bu faktörlerden bir ya da birkaçının mevcudiyeti, kişiyi inme geçirme açısından riskli konuma getirmektedir. İnme belirtileri hiç beklenmedik zamanda aniden ortaya çıkar. Bu belirtilerden sadece biri ya da birkaçı aynı anda ortaya çıkabilir. Genel belirtileri, vücudun tek tarafında yüz, kol ve/veya bacakta olan hissizlik, vücudun tek tarafında yüz, kol ve/veya bacakta olan kuvvet kaybı, bilinç bulanıklığı, konuşma bozukluğu, konuşamama, anlama ve algılamada güçlük, peltek konuşma, yüzde kayma, baş dönmesi, yürüme güçlüğü, denge ve koordinasyon kaybı, tek veya iki taraflı görme kaybı, çift görme, şiddetli ani başlangıçlı baş ağrısı, yutma bozukluğu ve hafıza kaybı olarak ortaya çıkmaktadır."
- "Pandemide inmeden korunma stratejinizi belirleyin"
Topçuoğlu, Derneğin "İnmede Çare Erken Müdahale" mottosunu her platformda dile getirdiğine değinerek, belirtilerin ortaya çıkması durumunda hasta veya hasta yakınlarının en kısa sürede 112 ile iletişime geçmelerinin ve hastalarını acil servislere 112 Ambulanslarıyla getirmeye özen göstermelerinin önemli olduğunu vurguladı.
İnmede değiştirilemez risk faktörleri arasında yer alan yaşlılık faktörünün, kısıtlamaların daha yakından hissedildiği bu dönemde üzerinde önemle durulması gereken noktalardan birisi olduğunun altını çizen Topçuoğlu, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Bu sebeple fiziksel faaliyetlerin mümkün mertebe kısıtlamaların olmadığı dönemlerde atlanmaması son derece önemlidir. Pandemide İnme Stratejisini belirleyecek koruyucu yöntemlerin hayata geçirilmesi, bu riske karşı elimizdeki en güçlü koz olacaktır. Düzenli egzersiz yapın, belirli yaşın üstündeki hastalar için en uygun egzersiz yürüyüştür. Pandemi kısıtlamasının olmadığı durumlarda, açık ve bol oksijenli alanlarda günde 10 bin adım atmaya, karantina sürecinde evdeyseniz, mutlaka kol, bacak, omuz, boyun ve bel hareketleri yapmaya özen gösterin. Yaşam biçiminizi gözden geçirin. Uyku düzeni, beslenme, egzersiz yapma, varsa ilaçların düzenli kullanılması konusunda doktorlarınızın önerilerini yerine getirin."
Beslenmenin inme riskini etkileyen önemli faktörlerden biri olduğuna işaret eden Topçuoğlu, şunları kaydetti:
"Az tuzlu, yağdan fakir, bol sebze ve meyvenin tüketildiği Akdeniz diyetine ağırlık verin. Hem alkol hem de sigara inme riskini arttıran önemli faktörlerden biridir. Bu gibi alışkanlıkların inme geçirme riskini en az 2-3 kat arttırdığı bilinmektedir. Başka birçok hastalık için de önemli bir risk faktörü olan bu alışkanlıkları sonlandırmak önemlidir. Tedavilerinizi aksatmayın. Pandemi koşulları, diğer hastalıkları daha az önemsemenize neden olmuş olabilir. Kronik hastalığınız varsa düzenli ilaçlarınızı almayı ihmal etmeyin. Pandemi koşulları, sağlık hizmetlerine başvururken tereddüt etmenize neden olabilir. İnme tedavisinde her dakikanın son derece önemli olduğunu unutmayın. İnme belirtilerini fark ettiğinizde çekinmeden 112'yi arayın."
