Sosyal Medya kullanımının, gençlerde kitap okumayı azalttığını düşünüyor musunuz? Bir nevi ilgiyi üzerine çekti diyebilir miyiz?
Kitap okumayla beraber kitabevi kavramını da beraber değerlendirmek gerekir. Ben bu kitabevini açarken de gazeteci arkadaşlarımız ‘Sosyal medya bu kadar yaygınken kitabevi açmak riskli değil mi?’ diye sormuşlardı. Kitap teminini esas aldığımız zaman özellikle bu pandemide insanların internetten alışveriş yaptıkları aşikâr. Sosyal medyanın kitap okumaya etkisi insanların kitap fotoğrafları paylaşmasıyla beraber bir kitap okuma furyası oluşturmak olduğunu söyleyebilirim. İnsanlar özellikle bu süreçte bu furyaya katılıp daha fazla kitap satın aldılar. Her ne kadar kitap satışları artmış olsa da kitap okumanın arttığını söyleyemem.
Yani bu sürecin insanlarda kitap okumayı arttırdığını düşünmüyorsunuz, dolayısıyla insanlara kitap okuma alışkanlığı kazandırdığını da söyleyemeyiz öyle mi?
Evet, bu süreçte buraya yolu düşmüş veya tanıdık kimle konuştuysam, ‘karantinada geçirdiğimiz günlerde başladığınız kitap okuma alışkanlığını sürdürdünüz mü diye sorduysam ‘hayır’ cevabını aldım. ’Yalnız kitap okuma için değil, o günlerde yaptığımız ne varsa uyuma da dahil yemek yeme de onların hepsi o günlere özel alışkanlıklardı. Hiçbirinin devamlılığını sağlamadık’ gibi cevaplar veriyorlar. Yalnızca söyleyebileceğim şey, halihazırda kitap okuyucusu bu süreci çok iyi değerlendirdi. ‘Elimde okumak için sıra bekleyen fakat bir türlü sıra gelmeyen kitapların hepsini okudum’ diyen büyük bir kitle var. Aynı zamanda yazar arkadaşlarımızdan da ‘elimde onlarca kitap taslağı vardı. Hepsini kitap haline getirebildim’ diyenler oldu. Yani bu sürecin en faydalı olduğu kişilerin kitapla zaten haşır neşir olanlar olduğunu söylemek mümkün.
Ben de buraya her yolum düştüğünde mutlaka uğrar birkaç saat kitap okurum. Burada kitap okumanın lezzeti bir başka. Fakat arkadaşlarımı ne zaman buraya getirmeye çalışsam biz evde kitap okuyoruz diye çekimser davranıp evde kalmayı tercih ediyorlar. Sizce kitabevlerini daha çekici hale getirmek için ne yapılabilir? Mesela rahmetli Nuri Pakdil’i ve kıymetli yazar Rasim Özdenören’in de katıldığı bir program düzenlemiştiniz. Rahmetli Nuri Pakdil’i dünya gözüyle ilk burada görmüştüm. O programı arkadaşlarım duyunca koşa koşa gelmişlerdi. Böyle programların devamı olacak mı?
Düzenlediğimiz birçok program var. Katılımcıların daha çok katılım sağlayabileceği bir program ayarlamak istiyoruz. Arkadaşlarım genelde internet üzerinden yayın yaparak da program yapabiliriz deseler de senin de ifade ettiğin gibi bizim amacımız buranın havasını insanlara tattırmak. Gencinden yaşlısına hep beraber bu ortamı insanlara tattırıp insanları kitap okumayı sever hale getirmek. Bu havayı herkes anlasın ve hep beraber bunu devam ettirelim. Muhtemel görüntüde yeni yılda Nuri Pakdil’i Anma Programı ile başlamak istiyoruz.
Bizim zamanımızda her gün ilk dersin ilk 20 dakikasında kitap okunurdu. Fakat şimdi okunmuyor diye biliyorum. Çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak için devlet neler yapabilir?
Cevap çok basit, çocukları test sisteminden kurtarmamız lazım. Çocuk daha okumayı yazmayı öğrendiği gün test çözmeye başlıyor, lise sınavı, üniversite sınavı veya memuriyet sınavı. Çocuk hayatını sınavlarla geçiriyor. Çocuk sınava konu olan derslere çalışıyor, insana gerekli olan bilgileri es geçiyor çünkü bunlar testte çıkmıyor dolayısıyla kitap okumaya zamanını ayırmıyor. Ayrıca ilkokuldan başlayarak üniversitede bile öğretmenler bazı kitapları okumaya öğrencileri zorunlu tutuyor. Daha ilkokuldan öğrencilere kitabı ödev olarak veriyorlar, çocuk kitap okumayı ödev olarak gördüğünden bir soğuma başlıyor. Bir de çocukları taraflı bilgilerden kurtarıp özgür bırakmamız lazım. Çocuğun ilgi alanını keşfedip ona göre kitaplar okumasını sağlamak gerek, öğretmenlerin verdiği zorunlu listelerle bu pek mümkün değil.
