Mehmet Zahid Kotku, 1877'de Osmanlı - Rus savaşı sırasında Kafkasya'dan Anadolu'ya göç ettirilen İmam İbrahim Efendi'nin oğlu olarak 1897'de Bursa'da dünyaya geldi. Birinci Dünya Savaşı başladığında gençlik çağında olan Mehmet Zahid Kotku, 18 yaşında askere gitti ve yaklaşık 6 yıl askerlik yaptı. Askerliği sırasında açlık, hastalık ve yokluk gibi sorunlar karşısında maneviyata sığınan Kotku, bu dönem yaşadıklarını tek tek not etti. Mehmet Zahid Kotku'nun yaşamı, askerliğin ardından gittiği İstanbul'da o dönem cami olan Ayasofya'da kıldığı Cuma namazı ile iyice değişmeye başladı.  Namazdan sonra Cağaloğlu'nda bulunan Gümüşhanevi Dergahına giden Kotku, buradaki manevi atmosferden etkilendi. Burada Dağıstanlı Ömer Ziyâüddîn Efendi tanıştı ve öğrencisi oldu. Onun izinden giden Mehmet Zahid Kotku, kısa sürede kendini tamamen tasavvufa adadı.