HAKAN AKÇAM Tüm Emlakçılar Odası BAŞKANI: ATEM Başkanı Akçam: KKTC’de kanun değişiyor, Türk yatırımcıların önü açılıyor
-Hakan Akçam Türk yatırımcıları uyardı
-KKTC’de yabancıya mülk satışında değişiklik
Ankara Tüm Emlakçılar Esnaf Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, KKTC’de değiştirilmesi planlanan Mülkiyet Kanunu’na ilişkin açıklamalarda bulundu. KKTC’nin böyle bir girişimde bulunmasını olumlu karşıladıklarını ve desteklediklerini ifade eden Akçam, “Yabancılardan ziyade Türklerin ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının konut sahibi olmalarını isteriz” dedi. Geçtiğimiz yıl KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a yaptığı ziyareti de hatırlatan Akçam, “En kısa sürede kanunun faaliyete geçmesini arzu ediyoruz” diye konuştu.
KKTC’de uzun süredir yabancıların konut sahibi olmaları eleştiriliyor, KKTC’de yükselen konut fiyatlarından dolayı Türk vatandaşların konut sahibi olamamaları dile getiriliyordu. Eleştirilere kayıtsız kalmayan KKTC, Mülkiyet Kanunu’nu değiştirmenin hazırlığına girdi. ATEM Başkanı Akçam gelişmeyi olumlu bulduklarını ifade ederek, arka kapılardan yabancılara yapılan satışlar için acilen frene basılması gerektiğine dikkat çekti.
YABANCILARDAN ZİYADE TÜRKLER KONUT SAHİBİ OLABİLECEK
Akçam, KKTC’nin değiştirmek için kolları sıvadığı Mülkiyet Kanunu’na ilişkin, “KKTC’de uzun süredir İsrail, Rusya, Ukrayna ve İran başta olmak üzere yabancılara konut ve arsa satışları gerçekleşiyor. Bir ay içerisinde çıkarılması beklenen kanunla satışların avukatlık bürolarında değil tapuda yapılacağı, kat irtifakı kurulmadan satış yapılamayacağı ve yediemin sürecinin de ortadan kaldırılacağı ifade ediliyor. Bu değişiklik KKTC halkının dört gözle beklediği bir değişiklikti, biz de haberi alınca çok memnun olduk. Hatta geçmişte yapılan satışlar için de çeşitli düzenlemelerin getirileceği ifade ediliyor. Bir yıl içinde mevcut yasaya uygun şekilde, aldığı gayrimenkulü tapuya tescil ettiren hakkını koruyacağı belirtilirken bir yabancıya bir konut veya bir dönüm arazi şartı da güvenlik soruşturması ve bakanlar kurulu onay şartı da devam edeceğinden bahsediliyor. Örneğin 20 konut, 20 dönüm arazi alan yabancıya geçiş süreci verilip, yasaya aykırı aldığı gayrimenkulleri elinden çıkarma fırsatı verileceği ancak herhangi bir af söz konusu olmayacağı bildiriliyor” açıklamalarında bulundu.
T.C. vatandaşları için de geçiş döneminde bir konut sınırlamasının üç konuta yükseltileceğini ifade eden Akçam, “Eğer ki bahsi geçen düzenlemeler gerçekleşirse KKTC’de yükselen konut fiyatlarının düşeceğini, yabancılardan ziyade yerli halkın da konut sahibi olabileceğini düşünüyoruz” dedi.
KKTC’DE YATIRIM YAPMAK İSTEYEN TÜRK’LERE UYARILAR
Cazibe merkezi olan KKTC’de Türk vatandaşlarına ayrıcalık tanınması ile Türkiye’deki yatırımcıların da KKTC’ye yönelebileceğini söyleyen Akçam, KKTC’de yatırım yapmayı düşünen Türkiye vatandaşlarına ilişkin uyarılarda bulundu. Akçam, “Konut/arsa satın alırken veya bir müteahhitle anlaşarak konut yaptırmaya karar verirken herhangi bir mağduriyet yaşanmaması amacıyla, satın alınacak malın mülkiyet durumu mutlaka öğrenilmeli. Satın alınacak olan taşınmaz mal üzerinde ipotek, haciz vb. bir kısıtlama olup olmadığı veya taşınmazın satışına engel herhangi bir kişisel beyan veya durumun bulunup bulunmadığı gibi hususlar mutlaka ilgili Tapu ve Kadastro Dairesi’nden kontrol edilmelidir” diye konuştu.
“Güvenilir, uzman ve bağlı bulunduğu sektörde tescilli olmayan ve/veya ilgili mercilere kayıtlı olmayan kişi veya firmalarla çalışılması önerilmemektedir” diyen Akçam sözlerini şöyle sürdürdü: “Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği’ne (KTİMB) ve İnşaat Encümenliği’ne kayıtlı olan müteahhitler tarafından inşa edilen yapılar tercih edilmeli ve ayrıca kayıtsız müteahhitliğin ve kayıtsız müteahhide inşaat yaptırmanın KKTC yasalarına göre suç olduğu, bunun her iki taraf için de cezai yaptırımının olduğu bilinmelidir. Öncelikle satın alınacak olan taşınmaz malla ilgili projenin tüm teknik şartname ve detaylarının öğrenilmesi, ondan sonra sözleşme imzalanması tavsiye edilmektedir. Sözleşme imzalandıktan sonra projenin her iki taraf açısından da bağlayıcı olduğu unutulmamalıdır.
Satın alınacak taşınmaz mal konut ise yüklenici firmanın projeyle ilgili inşaat ruhsatı izinlerini almış olması gerekmektedir. Satın alınacak olan taşınmaz mal ‘tamamlanmış arsa’ niteliğinde ise hisseli ya da müstakil mülk olup olmadığı ve devir şartları öğrenilmelidir. Taşınmaz mal, halen devam eden ‘parselasyon projesi’ niteliğinde ise yüklenici firmanın projeyle ilgili inşaat ruhsatı izinlerini alınmış olduğundan emin olunmalıdır. Taşınmaz malla ilgili taraflar arasında uyuşmazlık olması halinde durumun adli makamlara yasal ve sağlıklı koşullarda aktarılabilmesinin ve alıcının herhangi bir mağduriyete uğramamasının ancak ve ancak doğru, kapsamlı ve yasal bir şekilde yapılmış olan bir sözleşmeyle mümkün olabileceği unutulmamalıdır.
Satın alınacak taşınmaz malın toplam satış bedeline nelerin dahil olduğu iyice anlaşılmalı, taraflar arasında yapılacak sözleşmede tüm uygulamalar ve rakamlar açıkça belirtilmelidir. Alıcıya vaat edilen her şeyin sözleşmeye dahil edilmesi ve sözleşmeyle ilgili tüm harçların ödenerek Tapu ve Kadastro Dairesi’ne 30 gün içerisinde kaydı yaptırılması önemlidir.”
KKTC CUMHURBAŞKANI ERSİN TATAR’A YAPILAN ZİYARET
Son olarak geçtiğimiz yıl KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a yaptığı ziyareti de hatırlatan Akçam, “Geçen yaz Sayın Ersin Tatar’a yaptığımız ziyarette Kıbrıs’ta satın alınacak taşınmaz mal üzerinde ipotek, haciz gibi kısıtlama olup olmadığı veya taşınmazın satışına engel herhangi bir durumun bulunup bulunmadığı gibi konularda bilgi aktarmıştık. Çünkü Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde ne yazık ki emlak yatırımı yapmak isteyen vatandaşların mağduriyetlerinin arttığına şahit oluyoruz. Bu durum da pazarlama yapan emlak danışmanlarının sayısındaki kontrolsüz artıştan kaynaklanıyor. Tüm sorunları Sayın Tatar’a iletmiş, kendisinin de ilgisinden memnun kalmıştık. Son süreçte Mülkiyet Kanunu’nun değiştirilmek istenmesi ve KKTC’de yatırım yapmak isteyen Türklere kolaylık sağlanması da bizi oldukça memnun etti” diyerek sözlerini sonlandırdı.
[12:21, 29.03.2024] HAKAN AKÇAM Tüm Emlakçılar Odası BAŞKANI: TAŞINMAZ MAL EDİNME VE UZUN VADELİ KİRALAMA (YABANCILAR) (DEĞİŞİKLİK) YASA TASARISI
GENEL GEREKÇE
Ülkemizde taşınmaz mal edinme maksadı ile Bakanlar Kurulundan izin alarak veya izin almaksızın satış sözleşmesi yapan ve bu sözleşmeleri ilgili İlçe Tapu Amirliklerine kaydettirmeyen yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin yapmış oldukları satış sözleşmelerini gerekli vergi ve harçları yatırmak suretiyle kayıt altına almayı sağlamak ve bu bağlamda devletin vergi kaybından doğan zararını önlemek amaçlanmaktadır.
Bu Yasa uyarınca yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin bir adet taşınmaz mal alma hakkı var iken, birden çok satış sözleşmesi ile taşınmaz mal alma hakkını aşacak şekilde işlem yapabilmesini engelleyici düzenlemeler yapılmıştır.
Kat irtifakı tesis edilmeden taşınmaz mal alımı için Bakanlığa başvuru yapılamayacağına ve taşınmaz mal satışının yapılamayacağına ilişkin kurallar konmuştur. Taşınmaz mal alımına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının resmi gazetede yayımlanmasından itibaren devir işleminin gerçekleşeceği süreler belirlenmiş olup, geçici madde konmak suretiyle bu değişiklik yasası yürürlüğe girmeden önce yapılan satış sözleşmelerini işbu yasaya uygun hale getirmelerine olanak sağlayıcı süreler tanınmış ve düzenlemeler yapılmıştır.
Böylelikle yapılan bu düzenlemeler ile kamu düzeni ve ülke güvenliği açısından anayasal olarak ülkenin mülkiyet rejimini esastan etkileyen etmenlerin ortadan kaldırılması hedeflenmektedir.
Yukarıda belirtilen işbu gerekçelerle işbu Yasa Tasarısı hazırlanmıştır. MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. Madde 2. Madde 3. Madde 4.
Madde 5. Madde 6.
Madde 7.
Madde 8.
Madde 9.
Madde 10.
Geçici 1. Madde
Madde 11.
Yasa’nın kısa ismi düzenlenmiştir.
Yasa’nın tefsir kısmı düzenlenmiştir.
Yasa’nın amacı düzenlenmiştir.
Esas Yasa’nın 4’üncü maddesinde “Bazı Durumlarda Yabancıların taşınmaz Mal Edinmelerine Konan Sınırlamalar” yeniden düzenlenmiştir.
Esas Yasa, 5’inci maddesinin (2)’nci fıkrası kaldırılmak ve yerine yeni (2)’nci fıkra konmak suretiyle yeniden düzenlenmiştir.
Esas Yasa, 5’inci maddesinden hemen sonra gelen İkinci Kısım Başlığı kaldırılmak ve yerine yeni İkinci Kısım başlığı konmak ve ondan sonra gelen Üçüncü Kısım Başlığı kaldırılarak, Dördüncü Kısım Üçüncü Kısım, Beşinci Kısım da Dördüncü Kısım olarak yeniden sayılandırılmak suretiyle değiştirilir.
Esas Yasa’nın 8’inci maddesinde “Yabancıların Taşınmaz Mal Satın Alabilmelerine İlişkin Kurallar” düzenlenmiştir.
Esas Yasa’nın 9’uncu maddesinde “Yabancıların Uzun Vadeli Taşınmaz Mal Kiralamalarına İlişkin Geçerli Kurallar” düzenlenmiştir.
Esas Yasa’nın 12’nci maddesinde “Yabancıdan Yabancıya Mal Devri ve Kiralanmasına İlişkin Kurallar” yeniden düzenlenmiştir.
Esas Yasa, 15’inci maddeden hemen sonra suç ve cezaları düzenleyen yeni 16’ncı madde eklenmek suretiyle düzenlenmiştir.
Geçici Madde 1’de bu değişiklik yasası yürürlüğe girmeden önce yapılan taşınmaz mal satış sözleşmelerinin durumu düzenlenmiştir.
Bu değişiklik yasası ile yürürlüğe giriş ve uygulama düzenlenmiştir.
TAŞINMAZ MAL EDİNME VE UZUN VADELİ KİRALAMA (YABANCILAR) (DEĞİŞİKLİK) YASA TASARISI
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar:
Kısa İsim 52/2008
Esas Yasanın 2’inci Maddesinin Değiştirilmesi
1. Bu Yasa, Taşınmaz Mal Edinme ve Uzun Vadeli Kiralama (Yabancılar) (Değişiklik) Yasası olarak isimlendirilir.
2. (1)
Esas Yasa 2’inci maddesinde yer alan “Taşınmaz Mal” tefsirinden hemen sonra aşağıdaki yeni “Taşınmaz Mal Edinimi” tefsiri konmak suretiyle değiştirilir:
“Taşınmaz Mal Edinimi”, Bu yasanın uygulanmasında, taşınmaz mal alımında, ayni hak doğuran tüm işlemleri anlatır.
(2) Esas Yasa 2’inci maddesinde yer alan “Yabancı” tefsiri kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni “Yabancı” tefsiri konmak suretiyle değiştirilir:
“Yabancı”, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı olmayan gerçek kişiyi anlatır ve yabancı tüzel kişileri de kapsar. Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin yasalarına göre kurulan
tüzel kişiliğe sahip ticari şirketleri de anlatır.
Esas Yasa’nın 3’üncü Maddesinin Değiştirilmesi
Esas Yasa’nın 4’üncü Maddesinin Değiştirilmesi
(3) Esas Yasa 2’inci maddesinde yer alan “Yabancı Tüzel Kişi” tefsirinden hemen sonra “Yatırım” ve “Yediemin (trustee) Sözleşmesi” tefsiri konmak suretiyle değiştirilir:
“Yatırım”, yap sat (konut yapıp satma) hariç turizm, eğitim, sağlık, sanayi ve Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilecek diğer alanlarda en az yirmi milyon euroluk yatırım yapmayı anlatır.”
“Yediemin (trustee) Sözleşmesi”, bu Yasa amaçları bakımından, bu Yasa kurallarına uygun olarak ve 8’inci maddede belirtilen sınırlar içerisinde, bir yabancı gerçek veya tüzel kişinin KKTC’de satın almak istediği konu taşınmaz malı kendi adına bir başka kişi tarafından emanetçi sıfatıyla adında bulundurmak amacı ile yapılan herhangi bir sözleşmeyi anlatır ve bu taşınmaz malı emanetçi sıfatıyla adında bulunduran kişiye de yediemin denir.”
3. Esas Yasa, 3’üncü madde kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni 3’üncü madde konmak suretiyle değiştirilir:
“Amaç
3. Bu Yasanın amacı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde taşınmaz mal edinmek isteyen yabancıların, Bakanlar Kurulundan uzun vadeli kiralama veya taşınmaz mal satın alma izni alması ile devir işlemine ilişkin kuralları düzenlemektedir.”
4. Esas Yasa, 4’üncü maddesi kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni 4’üncü madde konmak suretiyle değiştirilir:
“Bazı Durumlarda Yabancıların Taşınmaz Mal Edinmelerine Konan Sınırlamalar
4. (1)
(2)
Bakanlar Kurulu, ülke menfaatlerinin gerektirdiği hallerde Resmi Gazete’de yayımlayacağı bir tüzük ile yabancıların, tüzükte belirlenecek bölgeler içinde herhangi bir taşınmaz mal üzerinde mülkiyet hakkı elde edemeyeceklerini saptayabilir.
Yine , ülke menfaatlerinin gerektirdiği hallerde bu tüzükte ilçelerde, belediye sınırları içerisinde veya kadastro adaları bazında ayrı ayrı oranlar saptayarak, bu oranlar içerisinde yabancıların taşınmaz mal alımına sınırlamalar ve kısıtlamalar koyabilir.
Bu konular ile ilgili gerekli düzenlemeler ve kısıtlamalar tüzükle belirlenir.
Böyle bir tüzük kurallarına aykırı olarak ilgili İlçe Tapu Amirliklerinde yapılan herhangi bir kayıt geçersiz sayılır.
Bakanlar kurulu alacağı bir kararla, bazı yabancı gerçek veya tüzel kişilerin veya yabancı tüzel kişilerin direktör, yönetici, hissedar veya üyelerinin taşınmaz mal satın almalarını veya uzun vadeli kiralama yapmalarını, bu kişilerin özel statüleri gereği veya satın alınacak veya kiralanacak malın, ulusal güvenliği veya kamu düzenini tehlikeye düşürebilecek bir taşınmaz mal olması sebebiyle kısıtlayabilir. Böyle bir karara aykırı olarak ilgili İlçe Tapu Amirliklerinde yapılan herhangi bir kayıt geçersiz sayılır.
Ayrıca herhangi bir zamanda Bakanlar Kurulu alacağı kararla, ülke menfaatlerinin gerektiği
(3)
(4)
EsasYasa’nın 5’inci Maddesinin Değiştirilmesi
İkinci Kısım Başlığının Değiştirilmesi
Esas Yasa’nın 8’inci Maddesinin Değiştirilmesi
hallerde (kamu yararı, kamu güvenliği, genel sağlık, kent ve ülke planlaması amacıyla) yabancı gerçek ve tüzel kişilerin taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimlerini; ülke, kişi, coğrafi bölge, sure, sayı, oran, tür, nitelik, yüz ölçüm ve miktar olarak belirleyebilir, sınırlandırabilir, kısmen veya tamamen durdurabilir veya yasaklayabilir.
Bakanlar Kurulu bunu yaparken sulama, enerji, tarım, maden, sit alanı, inanç ve kültürel özellikleri nedeniyle korunması gereken alanları, özel koruma alanları ile flora ve fauna özelliği nedeniyle korunması gereken hassas alanları, özel bölgelerde ve stratejik yerlerde kamu yararı ve ülke güvenliğinin gerektirdiği durumları esas alır.
5. Esas Yasa, 5’inci maddesinin (2)’nci fıkrası kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni (2)’nci fıkra konmak suretiyle değiştirilir:
“(2) Bu Yasanın 8’inci maddesi kurallarına bağlı kalmak koşulu ile taşınmaz mal satın alabilirler.”
6. Esas Yasa, 5’inci maddesinden hemen sonra gelen İkinci Kısım Başlığı kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni İkinci Kısım başlığı konmak ve ondan sonra gelen Üçüncü Kısım Başlığı kaldırılarak, Dördüncü Kısım Üçüncü Kısım, Beşinci Kısım da Dördüncü Kısım olarak yeniden sayılandırılmak suretiyle değiştirilir:
“İKİNCİ KISIM
“Taşınmaz Mal Satın Alabilme ve Uzun Vadeli Kiralama İlişkin Kurallar”
7. Esas Yasa, 8’inci madde kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni 8’inci madde konmak suretiyle değiştirilir:
“Yabancıların (8)(1) Taşınmaz Mal
Satın
Alabilme
İzinlerine İlişkin
Kurallar
Yabancı gerçek veya tüzel kişiler aşağıda belirtilen bu madde kuralları uyarınca Bakanlar Kurulu’ndan satın alma izni alınması koşuluyla 1 (bir) adet taşınmaz mal satın alabilir:
(A) Satın alınacak taşınmaz malın arazi olması ve yapı iznine uygun olması halinde:
Satın alınacak arazinin yüzölçümü 1 dönümden (1337.80 metre kare) fazla olamaz ve bu 1 (bir) dönüm içerisine sadece 1 (bir) adet konut yapılabilir; veya
(B) Satın alınacak taşınmaz malın apartman dairesi olması halinde: 1 (bir) adetten fazla olamaz; veya
(C) Satın alınacak taşınmaz malın müstakil ev olması halinde arazinin yüzölçümü 2,5 (iki buçuk) dönümden (3344.50 metre kare) fazla olamaz ve satın alınan müstakil evin arazisine başka bir ev ve/veya apartman dairesi ve/veya konut yapılamaz.
(2)
Ancak; yukarıdaki (1)’inci fıkranın (B) bendinin
istisnası olarak; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni tanıyan ve aynı hakkı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşlarına veren ülkelerin tabiyetinde olan gerçek veya tüzel kişilerin aynı yöntemle 3(üç) adet konut satın almalarına izin verilebilir.
(3) Yabancı gerçek veya tüzel kişiler, taşınmaz mal satın almak için Bakanlığa müracaat etmeden önce konu taşınmaz mala ilişkin olarak Kat Mülkiyeti ve Kat İrtifakı Yasası uyarınca kat mülkiyeti veya kat irtifakı tesis edilmiş olması zorunludur.
(4) Yabancı gerçek veya tüzel kişiler yukarıdaki (1)’inci fıkra kuralları uyarınca taşınmaz mal satın alma izni için Bakanlığın otomasyon sistemine, online işlemler bölümüne başvuru yapacakları esnada Bakanlık tarafından talep edilen taşınmaz mala ait kat mülkiyeti veya kat irtifakı koçanlarının suretlerini ve diğer belgeleri online olarak sisteme kaydederler. Talep edilecek belgeler, alım satım bedelini belirleyen belge de dahil olmak üzere Bakanlık tarafından ilan edilecek Genelge ile belirlenmek suretiyle duyurulur.
(5) Yabancı gerçek veya tüzel kişiler tarafından bu maddenin (3)’üncü fıkrası kuralları tahtında Bakanlığın otomasyon sistemine, online işlemler bölümüne taşınmaz mala ilişkin satın
alma izni başvurusunda bulunurken yürürlükteki brüt asgari ücretin %20 (yüzde yirmi) oranında hizmet harcı ödenir.
(A) Bu tahsil edilen hizmet harcının yarısını Gelir ve Vergi Dairelerinde açılan Anayasanın 159’uncu Maddesinin (1)’inci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamına Giren Taşınmaz Malların Tazmini, Takası, ve İadesi Yasası tahtında bu yasa amacına uygun olarak kullanılmak üzere kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu adı altındaki tazminat kalemine ve/veya hesabına yatırılır.
(B) Alınan hizmet harcının geriye kalan kısmı ise Gelir ve Vergi Dairelerinde tapu hizmetlerinde kullanılmak üzere Tapu ve Kadastro Dairesi adına açılan kaleme ve/veya hesaba yatırılır.
(6) Yabancı gerçek veya tüzel kişiler ve hissedarlarının satın alacağı taşınmaz mala ilişkin Bakanlığa yapacağı başvuruda kendi ülkelerinden getirecekleri sabıka kayıt belgeleri ile haklarında yapılan güvenlik soruşturma neticesinin gelmesi ve bu neticenin olumlu olması durumunda işlemler ileriye götürülür. Güvenlik soruşturma neticesinin olumsuz gelmesi durumunda başvuru Bakanlık tarafından reddedilir.
(7) Yabancı gerçek veya tüzel kişilerin, taşınmaz mal satın almalarına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 75 (yetmiş beş) iş günü
içerisinde taşınmaz mal sahibi ile yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişi arasında ilgili İlçe Tapu Amirliğinde bulunan matbu taşınmaz mal devir takrirnamesi (satış sözleşmesi) İlçe Tapu Amirliğindeki işlemi gerçekleştiren memur huzurunda imza edilmek suretiyle taşınmaz malın devir işlemi gerçekleştirilir.
37/2008 Bu fıkrada belirtilen 75 (yetmiş beş) iş günü içerisinde devir işleminin yapılmaması durumunda konu taşınmaz mala ilişkin verilen izni içeren Bakanlar Kurulu kararı
kendiliğinden iptal olur ve geçersiz sayılır.
(8) Satıcı lehine ipotek tesis edilmeyen hallerde yukarıdaki (7)’nci fıkrada belirtilen 75 (yetmiş beş) iş günü süresi,
Bakanlar Kurulu izni alınması için Bakanlığa sunulan alıcı ve satıcı arasında imzalanan, malın satış bedelini içeren belgede belirtilen bedelin tamamının ödendiği tarihten itibaren işlemeye başlar.
Ancak; alıcı alım satım işleminden doğan tüm vergi ve harçları Bakanlar Kurulu tarafından verilen satın alma izninin Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 30(otuz)iş günü içinde ödemekle yükümlüdür.
Aksi taktirde Bakanlar Kurulu kararı kendiliğinden iptal olur ve geçersiz sayılır.
(9) Yukarıdaki (7)’nci fıkra uyarınca Bakanlar Kurulu kararı iptal edilen aynı yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin, konu taşınmaz mala ilişkin ikinci kez Bakanlığa satın alma izni için başvuru yapması durumunda ödenmesi gereken başvuru ücretinin iki katı alınır.
Ancak; aynı taşınmaz mal için aynı yabancı gerçek veya tüzel kişiler tarafından üçüncü kez Bakanlığa başvuru yapılamaz.
(10) Yabancı gerçek ve tüzel kişiler, araziler ve diğer taşınmaz mallar için hisse koçanlı taşınmaz mal alımı yapamazlar.
(11)Bu maddenin (1)’inci fıkrasının (B) bendinde belirtilen ve aynı parsel içerisinde bulunan taşınmaz malların toplamının yarısından fazlası, 1’inci (eş, anne, baba, çocuk) derece kan bağı hısımlığı olan yabancılar ve/veya aynı uyruklu olan yabancılar tarafından satın alınamaz.
Ancak; herhalukarda imara açık alanlarda bir pafta (ada) içerisinde toplam inşaat hakkının yarıdan fazlası yabancı gerçek veya tüzel kişilere satılamaz.
(12) (A)
Yatırım amaçlı satın almalarda ise Bakanlar Kurulu tarafından bu maddenin (1)’inci fıkra kurallarına bakılmaksızın başvuru yapılması koşulu ile aynı yöntemle satın alma izni verebilir.
(B) Yatırım amaçlı satın alma izni verilmesi için yatırımın yap sat hariç, turizm, eğitim, sağlık, sanayi, alanlarında olması gerekir.
Bu sayılan yatırım alanları dışında Bakanlar Kurulu ülke menfaatlerini dikkate alarak diğer alanları, yatırım yapabilecek ülkeleri ve yatırım tutarları ile kriterleri ayrıca belirleyebilir.
(14) (A)
Bahse konu yatırımı yapacak olan yabancı uyruklu gerçek veya tüzel kişi yapmış olduğu yatırımı beş yıldan önce satamaz ve elden çıkaramaz.
Bakanlar Kurulu, yabancı gerçek veya tüzel kişinin bu meblağı yatırım amacı dışında kullandığını ve/veya 2 (iki) yıl içerisinde kullanmadığını herhangi bir şekilde tespit etmesi halinde verilen izni derhal iptal eder.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kurulmuş veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı herhangi bir şirketin hisseleri hangi oranda olursa olsun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olmayan yabancı gerçek veya tüzel kişilere ait olması halinde bu maddenin (12)’nci fıkra kurallarına tabi olarak yatırım yapma amaçlı KKTC’de en fazla 60 (altmış) dönüm arazi satın alabilir.
Bu haktan faydalanan tüzel kişilerin hissedarları başka bir şirket veya tüzel kişilik ile aynı yöntemle ikinci kez arazi satın alamaz.
Bu yasa kapsamında taşınmaz mal edinen tüzel kişilerin Resmi Kabz ve Şirketler Mukayyitliği nezdinde direktör veya hissedar değişikliği yapması durumunda, Resmi Kabz ve Şirketler Mukayyitliği iş bu değişikliği derhal İçişleri Bakanlığına bildirmekle yükümlüdür.
(C) Yukarıdaki (B) bendinde belirtilen alanlarda yatırım yapacak olan yabancı gerçek veya tüzel kişiler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde faaliyet gösteren herhangi bir bankaya kendisinin veya şirketinin nam veya hesabına en az 20 (yirmi) Milyon Euro yatırmak zorundadır.
Yabancı gerçek veya tüzel kişilerin bu meblağı Bakanlar Kurulu kararında belirtilen yatırımı gerçekleştirmek amacıyla iki yıl içerisinde kullanması zorunludur.
(13) Bakanlar Kurulunun vermiş olduğu kararda yapılacak olan yatırım açıkça belirtilir. Bakanlar Kurulu kararı ile taşınmaz malın bulunduğu ilgili ilçe Tapu Amirliklerince yatırımın veriliş amacı tapu siciline şerh düşülür. Veriliş amacı dışında mezkur yer kullanılamaz ve o yere veriliş amacı dışında başka bir yatırım yapılamaz.
(B) Yukarıdaki (A) bendindeki kurallar KKTC dışındaki bir ülkede kurulmuş veya yabancı bir ülkede kayıtlı bulunan KKTC yurttaşı ortaklı gerçek veya tüzel kişilere uygulanır.
(C) Bu fıkranın (A) bendinin istisnası olarak; yukarıdaki (12)’nci fıkrada belirtilen aynı yöntemle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni tanıyan ve aynı hakkı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
Esas Yasa’nın 9’uncu Maddesinin Değiştirilmesi
Esas Yasa’nın 12’nci Maddesinin Değiştirilmesi
Esas Yasa’nın 15’inci Maddesinden Sonra Yeni 16’ncı Maddenin Eklenmesi
“Yabancıların 9. Uzun Vadeli Taşınmaz Mal Kiralamaya İlişkin Geçerli Kurallar
Yabancı gerçek veya tüzel kişiler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hudutları içerisinde önceden Bakanlar kurulu izni alınması koşulu ile uzun vadeli taşınmaz mal kiralayabilirler. Bu Yasanın 8’inci madde kuralları kiralamaya ilişkin olarak da uygulanır.”
Fasıl 149
yurttaşlarına veren ülkelerin tabiyetinde olan gerçek veya tüzel kişilere yapacakları yatırıma göre verilecek 60 (altmış) dönüm araziyi Bakanlar Kurulu uygun görmesi halinde en fazla 20 (yirmi) dönüme kadar artırarak (toplamda en fazla seksen dönüme kadar) satın alma izni verebilir.
(15)Bu değişiklik yasası yürürlüğe girmeden önce veya sonra yukarıdaki (14)’üncü fıkranın aksine gerçek veya tüzel kişilerin hisseleri yabancıdan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan gerçek veya tüzel kişiye geçmiş ise yapılacak olan yap-sat veya yatırım için önceden Bakanlar Kurulu’ndan izin almak zorunludur.
(16)Yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin yasalarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketi dışındaki tüzel kişiler Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde taşınmaz mal edinemez.
(17) Sözleşmeler Yasası’nda ve/veya başka bir yasada aksine bir kural bulunup bulunmadığına bakılmaksızın taşınmaz mal satın almak isteyen yabancı gerçek veya tüzel kişiler (bu yasada tanınan taşınmaz mal alımı hakkından fazla) yediemin (trustee) sözleşmesi yapamaz.
8. Esas Yasa, 9’uncu madde kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni 9’uncu madde konmak suretiyle değiştirilir:
9. Esas Yasa, 12’nci madde kaldırılmak ve yerine aşağıdaki yeni 12’nci madde konmak suretiyle değiştirilir:
“Yabancıdan Yabancıya Mal Devri ve Kiralanması
12.Bu Yasanın 4’üncü maddesinde öngörülen kurallar, bir yabancı tarafından yasal yollardan edinilmiş bulunan herhangi bir taşınmaz malın kiralanmasında ve mülkiyetinin başka bir yabancıya devredilmesinde de uygulanır.”
10. Esas Yasa, 15’inci maddeden hemen sonra aşağıdaki yeni 16’ncı madde eklenmek suretiyle değiştirilir:
“Suç ve Cezalar
16. (1) Bu Yasa kurallarına aykırı davranışta bulunanlar bir suç işlemiş olurlar ve mahkumiyetleri halinde yürürlükteki, brüt asgari ücretin yüz katı ile üç yüz katı tutarına kadar para cezasına veya üç yıla kadar
Geçici Madde “Mevcut Satış Sözleşmelerinin Durumu
1. (1)
hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.
(2) Taşınmaz mala ilişkin olarak tarih koymaksızın satış sözleşmeleri veya yediemin (trustee) sözleşmesi yapan, ilgili ilçe tapu amirliğine satış sözleşmesinin kaydını yapmadan muhafaza eden veya sonradan tarih koymak suretiyle işlem yapan gerçek veya tüzel kişiler Vergi Usül Yasası, Pul Yasası ve Gelir Vergisi Yasası uyarınca bir suç işlemiş olurlar ve tespit edilmeleri halinde haklarında derhal yasal işlem başlatılır.
Taşınmaz mala ilişkin satış sözleşmesi ile ilgili edinimler, sözleşme tarihindeki yabancı gerçek ve tüzel kişilerin taşınmaz mal edinim hakkındaki adet ve yüzölçüm sınırları dikkate alınarak belirlenir.
(2) Bu değişiklik yasası yürürlüğe girmeden önce satış sözleşmesi yapan yabancı gerçek veya tüzel kişiler, bu değişiklik yasası yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 75 (yetmiş beş) iş günü içerisinde ilgili İlçe Tapu Amirliğine giderek satış sözleşmesinin kaydını yaptırmak ve satın alma izni için Bakanlığa başvurmak zorundadır.
(3) Bakanlar Kurulu’ndan satın alma izni alan yabancı gerçek veya tüzel kişiler bu değişiklik yasası yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 75 (yetmiş beş) iş günü içerisinde ilgili İlçe Tapu Amirliğine giderek tapu devrini gerçekleştirmek zorundadır.
(4) Taşınmaz malın nihai tasvibi alınmamış, taksimi tamamlanmamış ve müstakil tapularının çıkmamış olması durumunda bu yasanın 8’inci maddesinin (8)’inci fıkrasının ikinci ve üçüncü paragrafındaki kurallar uygulanır.
(5) Bu değişiklik yasası yürürlüğe girmeden önce yapılan yabancı gerçek veya tüzel kişinin alıcı olduğu ve yabancılara özgü taşınmaz mal satın almaya ilişkin edinim hakkını aşan satış sözleşmelerine dayanılarak tapuda kayıt ve devir işlemlerinin yapılabilmesi için bu değişiklik yasasının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde mevcut sözleşmelerin bu yasa hükümleri dikkate alınarak devredilmesi zorunludur. Devri gerçekleşen sözleşmeler ile ilgili olarak bu yasa hükümleri uygulanır. Bu süre içinde bu yasa kurallarına uygun hale getirilmeyen sözleşmeler geçersiz sayılır.
(6) Bu Geçici 1’inci madde uyarınca İlçe Tapu Amirliklerinde her bir taşınmaz mal başına devir işlemi esnasında Tapu ve Kadastro Dairesi (Ücretler ve Harçlar) Tüzüğü tahtında alıcı ve satıcının ödemesi gereken harçların yarısı ödenir.
(7) Bu değişiklik yasası yürürlüğe girmeden önce yapılan yabancının taşınmaz mal edinimi ile ilgili yediemin (trustee) sözleşmeleri, bu değişiklik yasasının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 75 (yetmiş beş) iş günü içerisinde Tapu ve Kadastro Dairesi’ne kaydettirilmesi zorunludur.
Bu süre içerisinde kaydı yapılmayan veya bu yasada yer alan kuralları işlevsiz kılma sonucunu doğuracak olan yediemin (trustee) sözleşmeleri geçersiz sayılır.
(8) İşbu Geçici 1’inci maddede belirtilen sürelere uyulmaması durumunda Bakanlar Kurulu tarafından verilen taşınmaz mal satın alma izni kendiliğinden iptal olur ve geçersiz sayılır.
Ayrıca ilgili ilçe tapu amirliklerine önceden kaydı
Yürürlüğe Giriş ve Uygulama
1
yapılan satış sözleşmelerinin kaydı kendiliğinden silinir ve geçersiz sayılır.
(9) Bu Geçici 1’inci maddede belirtilen süreler içerisinde devir işlemi idareden kaynaklı kusurdan dolayı gerçekleşememiş veya tapu koçanının hazır olmaması durumunda veya tereke işlemleri tamamlanıncaya kadar veya devam eden dava olması sebebiyle ve/veya yargısal süreç sonuçlanıncaya kadar veya diğer hallerde devir işlemi gerçekleşememiş ise devir işleminin gerçekleşmesine olanak sağlamak amacıyla bu süreler Bakanlar Kurulu tarafından en fazla 6 (altı) ay süre verilerek uzatılır.
11. Bu Yasa’da yer alan Kat Mülkiyeti ve Kat İrtifakına ilişkin hükümler bu Yasanın Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren altı ay sonra yürürlüğe girer.
Bunun dışında kalan diğer tüm maddeler ise bu Yasanın Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.
